Cu + HNO3 đặc nóng → Cu(NO3)2 + NO2 + H2O

Cu + HNO3 đặc nóng → Cu(NO3)2 + NO2 + H2O

Phản ứng giữa Cu và axit HNO3 đặc là phản ứng mãnh liệt, tỏa nhiệt và có khí NO2 màu nâu thoát ra.

Mô tả thí nghiệm

Sử dụng axit HNO3 đặc 65% cho vào cốc thủy tinh. Cắt một lá đồng (Cu) nhỏ cho phản ứng. Cho lá đồng vào cốc chức dung dịch HNO3. Ngay khi bỏ lá Cu vào, có phản ứng xảy ra ngay.

Màu dung dịch chuyển sang màu xanh của Cu²⁺.

Khí NO2 mùi hắc có màu nâu thoát ra.

PTPU: Cu + 4HNO₃ đặc nóng → Cu(NO₃)₂ + 2NO₂ + 2H₂O

Loại phản ứng: oxy hóa khử N⁵⁺ bị khử xuống N⁴⁺

Cân bằng phương trình: khó

Nhận xét: Cu là một kim loại hoạt động yếu, nó nằm sau hydro trong dãy hoạt động hóa học của kim loại. Tuy nhiên HNO3 đặc nóng lại là một axit mạnh nhất, vì thế phản ứng giữa Cu và HNO3 diễn ra nhanh chóng, vài phút sau lá đồng sẽ tan hết để lại dung dịch màu xanh.